گریتینگ یک جزء حیاتی در صنایع مهمی مانند پتروشیمی، صنایع غذایی و شهرسازی است و از اجزا مختلفی مانند تسمه و میلگرد تشکیل می شود. هر کدام از این اجزا، علاوه بر کاربردهای معمولی خود در صنایع مختلف، نقش ها و جایگاه های مختلفی در تشکیل گریتینگ دارند. این تنوع در نحوه قرارگیری اجزا و اشکال مختلف گریتینگ، به همراه روش های تولید متنوع این محصول، منجر به ایجاد گریتینگ با ویژگی های منحصر به فرد می شود.
گریتینگ چیست؟
گریتینگ به صفحات مشبکی از جنس استیل یا فولاد گفته می شود. این صفحات به صورت شبکه هایی با فواصل یکسان در کنار هم قرار دارند. گریتینگ ها در پروژه های مختلف به کار می روند و بسته به نیازهای هر پروژه، انواع مختلفی دارند. به زبان ساده، گریتینگ یک ساختار مشبک فلزی یا مشابه آن است که در طرح ها و اشکال مختلف برای مصارف متنوعی استفاده می شود.
گریتینگ استیل و فولادی
گریتینگ استیل یک نوع گریتینگ است که از جنس استیل ضد زنگ تولید می شود. در تولید گریتینگ استیل، معمولا از استیل های با کیفیت مثل استیل ۳۰۴ یا استیل ۳۱۶ استفاده می شود. گریتینگ استیل دارای مقاومت بسیار بالا در برابر عوامل مختلفی مانند زنگ زدگی، فشار و حرارت، تغییر رنگ و شکل است. به همین دلیل، استفاده از گریتینگ استیل در مواردی که نیاز به جمع آوری آب های سطحی در محیط های صنعتی با دماهای بالا داریم، یا در محیط هایی که از مواد شوینده اسیدی و حتی آب جوش استفاده می شود، توصیه می شود. این موارد می توانند شامل آشپزخانه های صنعتی، رستوران ها، کارخانجات تولید، آزمایشگاه ها و مکان های مشابه باشند.
گریتینگ فولادی، اغلب از جنس فولاد ST37 و تسمه های برش خورده تولید می شود. کاربردهای اصلی این نوع گریتینگ در صنایع پتروشیمی و نفت است. معمولا برای سازه های فلزی و مخازن استفاده می شود. این گریتینگ شامل مجموعه ای از میله های فولادی است که به یک جهت قرار دارند و به وسیله جوش یا پانچ به میله های عرضی متصل می شوند یا میله ها خم می شوند. این نوع گریتینگ به منظور نگه داری بارهای سنگین با وزن کمتر طراحی شده است. از آن به عنوان کف، پله ها، شمشیر بازی و سکوهای نگهداری در مکان های مختلف مانند کارخانه ها، کارگاه ها، اتاق های موتور، مناطق بارگیری سنگین، تجهیزات دیگ بخار و تجهیزات سنگین استفاده می شود.
ساختار گریتینگ
گریتینگ ها از لحاظ ساختار به چند دسته تقسیم می شوند که در این بخش به توضیح آن می پردازیم.
- تسمه در تسمه: این نوع گریتینگ از ترکیب تسمه های فولادی در طول و عرض تشکیل شده که به همین دلیل به آن گریتینگ تسمه در تسمه گفته می شود.
- تسمه در نیم تسمه: این نوع گریتینگ در سه مدل ساده، مدل دار، پله با ضخامت های مختلفی از تسمه ساخته می شود.
- قوس دار (دایره ای): گریتینگ قوس دار، نوعی گریتینگ است که معمولا در اطراف مخازن کاربرد دارد.
- تسمه در میلگرد: این نوع گریتینگ، یک نوع گریتینگ فولادی است که از اتصال تسمه های فولادی به میلگرد های آهنی ساخته شده است.
- گریتینگ پله ای: برای ساخت پله ها، کف پله ها، پاگرد ها، و ساختمان های صنعتی و مسکونی، با توجه به شرایط آب و هوایی منطقه مورد نظر، معمولا از گریتینگ پله ای استفاده می شود.
نحوه ساخت گریتینگ
معمولا از دو روش برای تولید و ساخت گریتینگ استفاده می شود. یکی از روش های قدیمی تولید و ساخت گریتینگ با استفاده از جوش CO2 است. این روش عمدتا برای پردازش وساخت گریتینگ در مراحل مختلف تولید، از جمله برش تسمه ها یا میلگرد ها، پانچ کردن، مضرس کردن، جایگذاری، نصب، و در نهایت جوشکاری توسط نیروی کار انسانی استفاده می شود. معمولا ساخت گریتینگ بیشتر با این روش انجام می شود. این روش یک سری معایب دارد که در زیر به آن اشاره کرده ایم.
- آسیب دیدن فلز به دلیل اعمال حرارت بالا.
- کاهش استحکام ناشی از کاهش توان تسمه های اصلی ( به دلیل ایجاد سوراخ های متعدد روی تسمه های باربری ).
- کاهش استحکام ناشی از اتصالات غیرهمگن بین تسمه ها و نگهدارنده ها.
یک روش دیگر برای تولید و ساخت گریتینگ، استفاده از الکتروفورج ماشینی است. در این روش، بعد از برش تسمه ها و قرار دادن این قطعات در دستگاه مخصوص، دستگاه با استفاده از فشار و جریان برق بالا، رابطه های تسمه را به یکدیگر متصل می کند. این اتصال از طریق ذوب شدن و بدون نیاز به هیچ ماده جوشی انجام می شود. یکی از مزایای اصلی این روش جوش محکم و یکنواخت است که باعث افزایش کیفیت و مرغوبیت تولید می شود. مزایای این روش عبارتند از:
- وزن کمتر با استحکام بیشتر، معمولا تا حدود ۴۰ درصد نسبت به نوع گریتینگ تولید شده با روش سنتی.
- نبودن فاصله بین تسمه باربر و رابط.
- امکان تولید پنل های گریتینگ با ابعاد ۱ در 6 متر.
- تنوع در ضخامت و عرض تسمه ها.
ویژگی گریتینگ
گریتینگ ها ویژگی های مختلفی دارند که در این بخش از مقاله به شرح این ویژگی ها می پردازیم.
- سطح مستحکم با خواص مکانیکی بالا.
- وزن سبک.
- امکان عبور سیالات مختلف از جمله گاز، آب، روغن، و نفت.
- مقاومت در برابر خوردگی.
- مقاومت شیمیایی مناسب در جنس گریتینگ های گالوانیزه گرم و مقاومت بسیار بالاتر در جنس های فولادی و استیل.
- نصب آسان و سریع بدون نیاز به جوشکاری برای اتصال به سازه های بلند.
- مقاومت در برابر ساییدگی و تغییر شکل ناشی از استفاده مکرر.
- ایجاد سطح ضد لغزش برای ایمنی بیشتر.
نتیجه گیری
در نتیه، گریتینگ یک ساختار فولادی و استیل یا مواد دیگر است که از تسمه ها یا میلگرد ها به صورت متقاطع تشکیل می شود. گریتینگ ها معمولا در انواع صنایع به عنوان یک پلتفرم پشتیبان و تقویت کننده برای سطوح مختلف استفاده می شوند. طراحی و ساختار گریتینگ ها اجازه می دهد که وزن آن ها کمتر باشد اما بازهم استحکام بالایی داشته باشند، این ویژگی ها باعث می شوند که گریتینگ ها در بسیاری از محیط ها مورد استفاده قرار گیرند.